Γράφει: Η Βασιλική Μπενέκη
Κοινωνική Λειτουργός
Του Κέντρου Κοινότητας Βραγκιανών
Του Δήμου Αργιθέας
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας Π.Ο.Υ.(1852) «ο αλκοολισμός είναι μια χρόνια διαταραχή της συμπεριφοράς που εκδηλώνεται με επανειλημμένη, σταθερή και συνεχή χρήση οινοπνευματωδών ποτών , σε ποσότητες οι οποίες είναι έξω από το κοινωνικό ή και ιατρικό πλαίσιο. Η χρήση αυτή γίνεται σε βαθμό που επηρεάζει δυσμενώς την υγεία του χρήστη και την επαγγελματική, κοινωνική και ευρύτερη λειτουργία του».
Τα όρια ανοχής του αλκοόλ από τον ανθρώπινο οργανισμό είναι 21 μονάδες εβδομαδιαίως για τους άνδρες και για τις γυναίκες 14 μονάδες. Αν σκεφτούμε ότι ένα ποτήρι μπύρα έχει 7,9 μονάδες, η κατανάλωση τριών δόσεων ποτού ανέρχεται στα όρια ανοχής. Η χρήση πάνω από 0,2 mg συνίσταται σε απλή μέθη, ενώ ποσοστά από 0,5 mg έως 0,8 mg είναι θανατηφόρα.
Σε ό,τι αφορά τις φάσεις του αλκοολισμού, αυτές διακρίνονται στην προαλκοολική, στην πρόδρομη, στην κρίσιμη και στην χρόνια φάση.
Η προαλκοολική φάση συνίσταται στην ευκαιριακή χρήση αλκοόλ, κυρίως σε ευχάριστες περιστάσεις.
Η πρόδρομη φάση συνίσταται στην κατανάλωση όχι ιδιαίτερα μεγάλης ποσότητας αλκοόλ, ενώ το άτομο παράλληλα είναι σε θέση να συμμετάσχει σε κοινωνικές εκδηλώσεις.
Η κρίσιμη φάση έγκειται στην απώλεια ελέγχου της κατανάλωσης οινοπνεύματος. Το άτομο αδυνατεί να σταματήσει το ποτό και όλες οι κοινωνικές εκφάνσεις και τα γεύματά του είναι άμεσα συνυφασμένα με αυτό. Χαρακτηριστικό εδώ αποτελούν τα κενά μνήμης της προηγούμενης ημέρας και οι εκδηλώσεις βίας προς τα ασθενέστερα μέλη της οικογένειας.
Σε ό,τι αφορά την χρόνια φάση, η κατανάλωση αλκοόλ είναι καθημερινή και αποτελεί βασικό τομέα που καθορίζει την ανθρώπινη συμπεριφορά. Οι σωματικές, ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις είναι εμφανείς στην κοινότητα.
Οι γονείς που καταναλώνουν αλκοόλ έχουν δύο με τέσσερις φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να αποκτήσουν παιδιά που θα δοκιμάσουν αλκοόλ. Επίσης, οι χαλαροί οικογενειακοί δεσμοί και η αδυναμία επεξεργασίας συναισθημάτων ευερεθιστότητας και κατάθλιψης συνδράμουν στο φαινόμενο αυτό. Επιπλέον, στο σχολικό περιβάλλον η αδυναμία σύναψης φιλικών δεσμών και η μη αποδοχή των μαθητών από τους συνομηλίκους τους ,τους καθιστά πιο ευάλωτους στο αλκοόλ. Ειδικά στην περίοδο της εφηβείας, όπου η διαταραχή του επιπέδου των ορμονών οξύνεται , η ανάγκη για κατανάλωση οινοπνεύματος διευρύνεται .Ιδιαίτερα, σε φυσικά απομονωμένες και δυσπρόσιτες περιοχές, όπως η Αργιθέα όπου οι κάτοικοι είναι ηλικιωμένοι το πρόβλημα του αλκοολισμού γίνεται εντονότερο.
Αναφορικά με τις επιπτώσεις αλκοόλ αυτό συνδέεται με ένα ευρύτερο πλαίσιο οικογενειακών, κοινωνικών, ιατρικών αλλά και οικονομικών προβλημάτων.
Ειδικότερα, επιφέρει έκπτωση στην εργασία, ευκαιριακή απασχόληση ή απόλυση. Το οικονομικό κόστος δεν περιορίζεται μόνο στις οικογένειες αλλά και στο Εθνικό σύστημα Υγείας και στην κοινωνική πρόνοια. Πιο συγκεκριμένα, υφίσταται αύξηση των ασθενειών όπως είναι η αλκοολική ψύχωση, η διαταραχή της χημικής ομοιόστασης του εγκεφάλου και των νευρώνων του , ο αποπροσανατολισμός χωρόχρονου, τα κενά μνήμης, η παρανοειδής σχιζοφρένεια, η κίρρωση ήπατος ή και θάνατος.
Όσον αφορά τις κοινωνικές δομές απεξάρτησης από το αλκοόλ αυτές είναι ποικίλες. Τέτοιες είναι το Πολυδύναμο Κέντρο Αντιμετώπισης αλκοολικών και κρίσης των χρηστών ναρκωτικών Ιωαννίνων και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων – ειδική μονάδα αλκοολικής αποτοξίνωσης .Επιπρόσθετα, το παλαιό ΚΕ.ΘΕ.Α. σε διάφορες πόλεις της επικράτειας, όπως το ΚΕ.ΘΕ.Α. Αθηνών τύπου Α για σωματική απεξάρτηση αλκοολικών, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων και Λάρισας. Επίσης, η ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών- Αιγινήτειο και το ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής στο Δαφνί – Μονάδα απεξάρτησης 18 άνω, το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου, το Νοσοκομείο Παπανικολάου Θεσσαλονίκης. και το Γενικό Νοσοκομείο Πατρών «Άγιος Ανδρέας». Τέλος, η γνωσιακή θεραπεία και η συμπεριφορική (Bandura-μίμηση προτύπων, Skinner) και η ενημέρωση -ευαισθητοποίηση από ειδικούς κοινωνικούς λειτουργούς, καθίσταται ωφέλιμη.