Επανεκδόθηκε από τον Δήμο Αργιθέας το βιβλίο του Κωνσταντίνου Σπ. Τσιώλη «Τὸ Πετρῆλο τῶν Ἀγράφων κατὰ τὴν Τουρκοκρατία βάσει Ὀθωμανικῶν ἐγγράφων καὶ χειρόγραφων πηγῶν».
Η πρώτη παρουσίαση της μελέτης παρουσιάστηκε σε ημερίδα στις 9 Αυγούστου 2013 που διοργάνωσαν η Τοπική Κοινότητα Πετρίλου και οι πολιτιστικοί σύλλογοι Πετρίλου.
Η πρώτη έκδοση του βιβλίου έγινε από τον ίδιο τον συγγραφέα σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων. Στη συνέχεια ο συγγραφές κ. Κωνσταντίνος Σπ. Τσιώλης παραχώρησε τα δικαιώματα ανατύπωσης στο Δήμο Αργιθέας που προχώρησε στην έκδοσή του.
Ο Δήμος Αργιθέας ευχαριστεί τον συγγραφέα – ερευνητή Κώστα Τσιώλη για την προσφορά του στην ιστορική έρευνα και καταγραφή της Τοπικής Ιστορίας.
Το βιβλίο παρουσιάστηκε σε εκδήλωση στο Πετρίλο στις 7 Αυγούστου 2016.
Ο Κώστας Τσιώλης γεννήθηκε το 1958 στα Μεγάλα Βραγκιανά των Αγράφων με γονείς τον Σπυρίδωνα και την Αγγελική Θεοδώρου και η γιαγιά του ήταν εκ πατρός η Μαρία Καψάλη από το Πετρίλο. Οδοντίατρος, απόφοιτος της Οδοντιατρικής Σχολής Αθηνών (1982) διαθέτει δικό του ιατρείο. Με τη σύζυγό του Μαρία Σταματοπούλου απέκτησαν δύο παιδιά. Πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου «Αναστάσιος Γόρδιος», συμμετέχει στη Συντακτική Επιτροπή της εφημερίδας «Τα Μεγάλα Βραγγιανά», του περιοδικού «Ευρυτανικά Χρονικά» και «Αρχείο Ευρυτανικών Σπουδών και Ερευνών», αρθρογράφος και συγγραφέας.
Η κριτική του βιβλίου από τον π. Κ.Ν. Καλλιανό
Μὲ τὰ προλεγόμενα τοῦ ἐκδότη τοῦ περιοδικοῦ Θεσσαλικοῦ Ἡμερολογίου κ. Κώστα Σπανοῦ ἐκδόθηκε πρόσφατα τὸ βιβλίο τοῦ Γιατροῦ καὶ λογίου κ. Κων. Σπ. Τσιώλη, ἐκ τῆς ἱστορικῆς κώμης τῶν Μ. Βραγγιανῶν τῆς Εὐρυτανίας, μὲ τὸν ὡς ἄνω τίτλο. Τὸ βιβλίο αὐτὸ ἀφιερώνεται στὴν ἱερὴ μνήμη τῆς γιαγιᾶς τοῦ συγγραφέα Μαρίας Δ. Καψάλη κι ἀποτελεῖ μιὰν ἰκανὴ συμβολὴ στὴν ἱστορία τῆς περιοχῆς τῶν Ἀγράφων τῶν χρόνων τῆς Τουρκοκρατίας.
Ὁ σ. βασιζόμενος κυρίως στὶς πηγὲς καὶ σὲ μιὰ πλούσια βιβλιογραφία μᾶς παρέδωσε μιὰ λαμπρή, καλογραμμένη καὶ μὲ αὐστηρὴ φροντίδα τυπωμένη μελέτη, ποὺ εἶναι μιὰ κορυφαία συμβολὴ γιὰ τὴν ἱστορία τοῦ χωριοῦ Πετρῆλο, πού, ὅπως ἀναφέρει ὁ Κ. Σπανὸς «ἔσφυζε κάποτε ἀπὸ ζωή».
Βασισμένος ὁ σ. σὲ Ὀθωμανικὰ ἔγραφα, τὰ ὁποῖα καὶ διασώζουν τὰ ὀνόματα τῶν κατοίκων τοῦ χωριοῦ αὐτοῦ ἀπὸ τὸν 15ο αἰ. μάλιστα (σελ. 19), ξεδιπλώνει τὴν ἱστορικὴ διαδρομὴ τοῦ χωριοῦ μὲ τὴ συμβολὴ ἐπίσης τῶν «1100 περίπου ἐπιστολῶν ἀλληλογραφίας τῶν τριῶν λογίων τῶν Ἀγράφων, Εὐγενίου Γιαννούλη τοῦ Αἰτωλοῦ, Ἀναστασίου τοῦ Γορδίου καὶ Ἀθανασίου Ἐλαχίστου τοῦ ἐξ Ἀγράφων»( σελ. 43) ποὺ εἶχαν σχέση μὲ τὴν περιοχὴ τοῦ Πετρήλου καὶ μάλιστα μὲ τὶς διοικητικὲς καὶ ἐκκλησιαστικὲς ἀρχὲς του. Ὅπως προκύπτει δὲ ἀπὸ τὴ μελέτη τῶν ἐπιστολῶν, ποὺ στὴν οὐσία ἀποτελοῦν καὶ εἶναι σημαντικὴ πηγὴ πληροφοριῶν, οἱ ἐν λόγω λόγιοι εἶχαν ἐπισκεφτεῖ τὸν τόπο καὶ δὴ τὴν ἱστορικὴ Μονὴ τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου (σελ. 44), στὴν ὁποία μάλιστα εἶχε φιλοξενηθεῖ ὁ πολὺς Ἀναστάσιος Γόρδιος (σελ. 59).
Ἀξίξει νὰ συγχαροῦμε τὸν φιλίστορα Ἱατρὸ, διότι πέραν τῶν καθηκόντων του, ἀσχολεῖται μὲ ἔρευνα τῆς ἱστορίας τῆς ἰδιαιτέρας πατρίδος του, καρπὸς τῆς ὁποίας δὲν εἶναι μόνο τὸ ἐν λόγω πόνημα, ἀλλὰ καὶ μία σειρὰ ἄλλων προσεγμένων καὶ μὲ ἐπιστημονικὴ ἀκρίβεια γραμμένων μελετῶν, οἱ ὁποῖες, δυστυχῶς, εἶναι σκόρπιες σὲ διάφορους συλλογικοὺς τόμους, ὅπως Πρακτικὰ Ἐπιστημονικῶν Συνεδρίων κ.λ.π. Εὐελπιστῶ δὲ κάποτε νὰ τὶς δῶ συναγμένες σὲ ἔνα τόμο, γιατὶ εἶναι σὺν τοῖς άλλοις καὶ λαμπρὰ δείγματα ἐπιστημονικῆς ἐρεύνης καὶ ἀθεραπεύτου φιλιστορίας.
Το οπισθόφυλλο του βιβλίου
Τὸ Πετρῆλο, χωριὸ τοὐλάχιστον τῆς ὑστερῇς βυζαντινὴς περιόδου, ἐμφανίζεται –βάσει γραπτῶν πηγῶν- ἀπὸ τοὺς χρόνους τῆς πρώιμης Τουρκοκρατίας, ἀλλὰ καὶ ὡς τὰ τέλη τοῦ 17ου αἱ., ὡς τὸ μεγαλύτερο, πληθυσμιακὰ καὶ δημοσιονομικά χωριὸ τῆς περιφέρειας τῶν Ἀγράφων καὶ σημαντικὸς διαμετακομιστικὸς κόμβος στὸν δρόμο ἐπικοινωνίας τῆς Δυτ. Στερεὰς Ἑλλάδας καὶ τῶν νήσων τοῦ Ἰονίου μὲ τὴν περιοχὴ τῆς Θεσσαλίας καὶ τὴ Β. Ἑλλάδα. Τὰ φορολογικὰ κατάστιχα τῆς περιόδου τῆς Τουρκοκρατίας μας παραδίδουν τὸ Πετρῆλο ὡς ἔναν τόπο δημογραφικὰ ἀκμαῖο καὶ σὲ καλὴ οἰκονομικὴ καταστάσῃ, ποὺ ἀποτελεῖ μία πολὺ ἀξιολόγῃ πηγῇ ἐσόδων τοῦ Ὀθωμανικοὺ Κράτους.
Τρεῖς ἀπὸ τοὺς λογίους τῆς Αἰτωλίας καὶ τῶν Ἀγράφων – Εὐγένιος Γιαννούλης, Ἀναστάσιος Γόρδιος, Ἀθανάσιος ὁ Ἐλάχιστος- ἐπισκέφθηκαν, βάσει τῶν ἐπιστολῶν τους, τὸ Πετρῆλο σὲ διαφορετικὰ χρονικὰ διαστήματα καὶ εἴχαν στενὲς σχέσεις μὲ τὴν τοπικὴ κοινωνία, τὴ μονῇ (Γενεσίου τῆς Θεοτόκου) τοῦ Πετρήλου καὶ τὴ μοναχικῇ ἀδελφότητα της, ποὺ ἦταν σὲ ἀκμὴ κατὰ τὸν 17ο καὶ τὸν 18ο αἰῶνα. Μὲ τὴ λογιοσύνη τους καὶ τὸ κῦρος τῆς προσωπικότητας τους, ἔχαιραν ἐμπιστοσύνης καὶ ἐκτιμήσεως ἀπὸ τὶς διοικητικὲς καὶ τὶς ἐκκλησιαστικὲς ἀρχὲς τοῦ τόπου, καὶ γι΄ αὐτὸ ἀπευθύνονταν σὲ αὐτοὺς για τὴ διευθέτηση ζητημάτων τους, ἀκόμη καὶ διαφορῶν τους.
Ολόκληρο το βιβλίο σε μορφή PDF
 |
 |
 |
 |
 |
 |
