Λήψη μέτρων για την πρόληψη μετάδοσης της Ευλογιάς των προβάτων και των αιγών στην Περιφέρεια Θεσσαλίας

Ο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

 Έχοντας υπ’όψη:

1. Tο Ν.3852/2010(ΦΕΚ87/τ.Α΄/7-6-2010) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης–Πρόγραμμα Καλλικράτης», όπως αντικαταστάθηκε και ισχύει με το άρθρο5του Ν.4071/2012 (ΦΕΚ 85/τ.Α΄/11-4-2012) «Ρυθμίσεις για την τοπική ανάπτυξη, την αυτοδιοίκηση και την αποκεντρωμένη διοίκηση Ενσωμάτωση Οδηγίας2009/50/ΕΚ».
2. Τις διατάξεις του Π.Δ.129/2010(ΦΕΚ222/27-12-2010,τ.Α΄) «Οργανισμός της Περιφέρειας Θεσσαλίας»όπως τροποποιήθηκε από την υπ’αριθμ.15840/156612/04-10-2018απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας–Στερεάς Ελλάδας σχετικά με την«Έγκριση της146/2018(ορθή επανάληψη)περί ολικής τροποποίησης-επικαιροποίησης του Π.Δ.129/2010(ΦΕΚ222/τ.Α’/27.12.2010): «Οργανισμός της Περιφέρειας Θεσσαλίας».
3. Την υπ’αριθμ.5946/05-01-2024(ΦΕΚ262/τ.Β΄/17-01-2024)απόφαση του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας

«Εξουσιοδότηση υπογραφής«Με εντολή Περιφερειάρχη»στον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης στους Προϊσταμένους των Υποδιευθύνσεων και στους Προϊσταμένους των Τμημάτων της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Θεσσαλίας».

7. Την υπ΄ αριθμ.2025/1756ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ(ΕΕ)ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της19ης Αυγούστου2025«για την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης(ΕΕ)2024/2207για ορισμένα μέτρα έκτακτης ανάγκης σχετικά με την ευλογιά των αιγοπροβάτων στην Ελλάδα».
8. Την υπ΄ αριθμ.219540/13-08-2025εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ«Απαγορευμένες Ζώνες λόγω επιβεβαίωσης εστιών Ευλογιάς των προβάτων και αιγών στην Ελλάδα-Τροποποίηση της παρ.Α και της παρ.Β της με αριθ.πρωτ. 1750/388758/18.12.2023εγκυκλίου».
9. Την υπ’αριθμ.193346/16-07-2025εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ «Επιβολή επιπλέον μέτρων στις μετακινήσεις των ζώων λόγω της έξαρσης της επιζωοτίας της ευλογιάς των αιγοπροβάτων».
10. Την υπ’αριθμ.185545/09-07-2025εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ «Μετακίνηση βοοειδών σε θερινούς βοσκοτόπους».
11. Την υπ’αριθμ.271043/11-07-2025απόφαση Περιφερειάρχη Θεσσαλίας «Λήψη μέτρων για την πρόληψη μετάδοσης των Εξωτικών νοσημάτων των Ζώων στην Περιφέρεια Θεσσαλίας» όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ.308466/08-08-2025.
12. Την υπ’αριθμ.210046/04-08-2025εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ «Διαχείριση περιπτώσεων προσφυγών κατά αποφάσεων των αρμόδιων κτηνιατρικών αρχών σε περίπτωση επιβεβαίωσης κρουσμάτων ευλογιάς». Την υπ’αριθμ.214131/06-08-2025εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ «Έναρξη σφαγών αιγοπροβάτων μετά από την εφαρμογή δειγματοληψίας με βαμβακοφόρο στυλεό στο σίελο».
13. Την υπ’αριθμ.221462/18-08-2025εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ«Μέτρα για την εξάλειψη της Ευλογιάς στη χώρα».
14. Την υπ’αριθμ.225041/22-08-2025εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ«Μέτρα έκτακτης ανάγκης σχετικά με την ευλογιά των αιγοπροβάτων στην Ελλάδα».
15. Τις«Αποφάσεις λήψης μέτρων στις μολυσμένες Π.Ε.της Περιφέρειας Θεσσαλίας από την Ευλογιά». Την υπ’αριθμ.347273/11-09-2025Εισήγηση του Συντονιστικού Περιφερειακού Κέντρου Ελέγχου Ασθένειας της Περιφέρειας Θεσσαλίας.

15.Τα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά και δεδομένα της Ευλογιάς του προβάτου νόσου και την εξέλιξη της επιζωοτίας στη Θεσσαλία και στη χώρα γενικότερα.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

 Με δεδομένο τα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά και δεδομένα της Ευλογιάς των προβάτων και των αιγών και την εξέλιξη της επιζωοτίας στη Θεσσαλία και στη χώρα γενικότερα και προς αποφυγή της μετάδοσης της νόσου και την προστασία του ζωικού κεφαλαίου των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων αιγοπροβάτων της Περιφέρειας Θεσσαλίας, αποφασίζουμε την λήψη των ακόλουθων μέτρων:

Ι.ΟΡΙΣΜΟΣ ΖΩΝΩΝ

Ορίζουμε ζώνες προστασίας, επιτήρησης και περαιτέρω απαγορευμένης για την Ευλογιά των προβάτων και των αιγών στην Περιφέρεια Θεσσαλίας τις περιοχές που αναγράφονται στο ΠαράρτημαI της παρούσας απόφασης.

ΙΙ.ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ ΖΩΩΝ

 Α) Χοιροειδή

Επιτρέπεται ελεύθερα η μετακίνηση χοιροειδών για οποιοδήποτε λόγο (πάχυνση, αναπαραγωγή και σφαγή).

Β) Βοοειδή

Επιτρέπεται η μετακίνηση βοοειδών για οποιοδήποτε λόγο (πάχυνση, αναπαραγωγή και σφαγή). 1.Απαγορεύoνται οι μετακινήσεις βοοειδών που προέρχονται από συνδεδεμένες υγειονομικά εκτροφές με εκτροφές αιγοπροβάτων ή που στεγάζονται εντός του ίδιου οικοπέδου, είτε σε διαφορετικά οικόπεδα αλλά χρησιμοποιούν το ίδιο προσωπικό, κοινά οχήματα ή εξοπλισμό, και προέρχονται από τις ελεύθερες περιοχές της χώρας προς τις περαιτέρω απαγορευμένες ζώνες.

2. Οι μετακινήσεις βοοειδών προς ορεινούς βοσκότοπους σε ελεύθερες περιοχές από περαιτέρω απαγορευμένες ζώνες επιτρέπονται, όταν τα ζώα δεν προέρχονται από συνδεδεμένες υγειονομικά εκτροφές και με την προϋπόθεση ότι τα οχήματα μεταφοράς έχουν καθαριστεί και απολυμανθεί επαρκώς.

Γ) Αιγοπρόβατα

 Καθολική απαγόρευση όλων των μετακινήσεων αιγοπροβάτων εντός των ζωνών προστασίας, επιτήρησης και των περαιτέρω απαγορευμένων ζωνών (συμπεριλαμβανομένων και των ζώων που προορίζονται για σφαγή).

1. Απαγορεύεται η βόσκηση των ζώων εντός των ζωνών προστασίας και επιτήρησης.
2. Απαγορεύονται όλες οι μετακινήσεις(προς θερινούς βοσκοτόπους)εκτός της περιμέτρου της περαιτέρω απαγορευμένης ζώνης.
3. Απαγορεύονται οι μετακινήσεις αιγοπροβάτων από τις ελεύθερες περιοχές της χώρας προς τις περαιτέρω απαγορευμένες ζώνες.
4. Απαγορεύεται οποιαδήποτε ανασύσταση εκτροφών αιγοπροβάτων σε περιοχές που βρίσκονται εντός των περαιτέρω απαγορευμένων ζωνών,έως ότου βελτιωθεί η επιδημιολογική κατάσταση και σταλεί σχετική ενημέρωση.
5. Απαγορεύεται η διέλευση φορτίων ζώντων μικρών μηρυκαστικών μέσα από τις ζώνες προστασίας, επιτήρησης και τις περαιτέρω απαγορευμένες ζώνες.

III. ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΖΩΝΤΩΝ ΖΩΩΝ

Σύμφωνα με τις Εκτελεστικές Αποφάσεις(ΕΕ)2025/785και2025/784της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απαγορεύονται οι μετακινήσεις αιγοειδών και προβατοειδών από ολόκληρη την επικράτεια της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας προς προορισμό που βρίσκεται σε άλλο κράτος μέλος έως 30.09.2025 και μέχρι νεωτέρας. Οι εισαγωγές ζώντων αιγών και προβάτων από άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξακολουθούν να λαμβάνουν χώρα, σύμφωνα με τις διατάξεις της ισχύουσας ενωσιακής νομοθεσίας και την τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας.

Εντούτοις, φορτία ζώντων αιγοπροβάτων που προέρχονται από άλλα κράτη μέλη με προορισμό εκτροφές που βρίσκονται μέσα σε ζώνες προστασίας, επιτήρησης και περαιτέρω απαγορευμένες ζώνες, παραμένουν σε καραντίνα για21ημέρες και διενεργείται κλινική επιτήρηση των ζώων.

IV.  ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΦΑΓΕΙΩΝ

Η αυστηρή τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας στις σφαγειοτεχνικές εγκαταστάσεις κρίνεται επιτακτική για την αποτροπή της διασποράς των νοσημάτων.Είναι υποχρεωτική η απαρέγκλιτη τήρηση των κάτωθι μέτρων:

• Τοποθέτηση δεξαμενής με εγκεκριμένο απολυμαντικόστη σωστή συγκέντρωση και διενέργεια απολύμανσης όλων των οχημάτων(μεταφοράς ζώντων ζώων, κρεάτων καθώς και ιδιωτικών οχημάτων)πριν από την είσοδο τους στον περιβάλλοντα χώρο του σφαγείου και κατά την αναχώρηση από αυτόν, με ευθύνη της επιχείρησης. Η διαδικασία της απολύμανσης θα γίνεται υπό την εποπτεία του επισήμου κτηνιάτρου.

• Αποτελεσματική λειτουργία των αψίδων ψεκασμού και ύπαρξη διαμορφωμένου τροχόλουτρου με απολυμαντικό, που θα ανανεώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
• Μετά την εκφόρτωση των ζώων τα οχήματα μεταφοράς θα πλένονται εξονυχιστικά και θα απολυμαίνονται στο χώρο πλύσης της εγκατάστασης, με ευθύνη της επιχείρησης.
• Τα οχήματα μεταφοράς ζώντων ζώων που ανήκουν στις εγκαταστάσεις σφαγείων θα μετακινούνται μία φορά ημερησίως και μόνο προς μία εκτροφή, από την οποία θα παραλαμβάνουν ζώα. Στη συνέχεια θα απολυμαίνονται σύμφωνα με τα παραπάνω και θα παροπλίζονται για την ημέρα εκείνη.
• Οι χώροι σταυλισμού των ζώων καθώς και όλοι οι υπόλοιποι χώροι του σφαγείου και ο εξοπλισμός θα πλένονται και θα απολυμαίνονται αποτελεσματικά, μετά το πέρας της σφαγής.
• Ορθή συλλογή και διαχείριση των ζωικών υποπροϊόντων(ΖΥΠ).
• Διασφάλιση ότι οι χειριστές, οι επισκέπτες και το προσωπικό των σφαγείων αποφεύγουν τις επισκέψεις σε εκμεταλλεύσεις αιγοπροβάτων.
• Αποφυγή συγχρωτισμού των κτηνοτρόφων στους χώρους των σφαγείων.
• Όλα τα προσαχθέντα ζώα θα εξετάζονται υποχρεωτικά από τον επίσημο κτηνίατρο, μετά την εκφόρτωση, για την διαπίστωση απουσίας κλινικών συμπτωμάτων των νοσημάτων και θα οδηγούνται προς σφαγή μόνο μετά από την έγκριση του επισήμου κτηνιάτρου.

Τονίζεται ότι σε περίπτωση ύπαρξης υπόνοιας μολυσμένων ζώων ενεργοποιείται Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης σύμφωνα με την υπ’αριθμ.1747/386028/18-12-2023Υπουργική Απόφαση(ΦΕΚ7121/τ.Β΄).

V. ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΓΑΛΑΚΤΟΣ

 Σύμφωνα με τη νέα Εκτελεστική απόφαση, επιβάλλονται επιπλέον μέτρα σχετικά με τις μετακινήσεις γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων που μετακινούνται από ζώνες προστασίας και επιτήρησης σε προορισμό που βρίσκεται εκτός της εξωτερικής περιμέτρου της αμέσως γύρω περαιτέρω απαγορευμένης ζώνης και από περαιτέρω απαγορευμένη ζώνη σε προορισμό που βρίσκεται εκτός της εξωτερικής περιμέτρου αυτής της περαιτέρω απαγορευμένης ζώνης.

Πιο συγκεκριμένα αυτές επιτρέπονται μόνον εάν έχουν εγκριθεί από την αρμόδια αρχή και:

i)τα προϊόντα έχουν υποβληθεί σε μία από τις επεξεργασίες μετριασμού του κινδύνου που απαριθμούνται στο παράρτημαVIIτου κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού2020/687·

ή

ii) η κεντρική αρμόδια αρχή αξιολογεί συνεχώς την επιδημιολογική κατάσταση όσον αφορά την ευλογιά των αιγοπροβάτων και τους σχετικούς κινδύνους στις συγκεκριμένες ζώνες προστασίας, επιτήρησης και περαιτέρω απαγορευμένες ζώνες, με βάση κατάλληλη και συνεχή επιτήρηση, λαμβάνοντας υπόψη τυχόν νέες εξελίξεις της ειδικής επιδημιολογικής κατάστασης και τα αποτελέσματα της εν λόγω αξιολόγησης δείχνουν ότι ο κίνδυνος εξάπλωσης της ευλογιάς των αιγοπροβάτων που συνδέεται με τις εν λόγω μετακινήσεις είναι αμελητέος·.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, ισχύουν τα κάτωθι:

Α)Το νωπό γάλα που προέρχεται από εκτροφές αιγοπροβάτων οι οποίες βρίσκονται εντός της απαγορευμένης ζώνης παστεριώνεται σε εγκαταστάσεις μεταποίησης γάλακτος που βρίσκονται εντός της απαγορευμένης ζώνης.
Η μετακίνηση του γάλακτος εντός της απαγορευμένης περιοχής αναγράφεται ρητώς στην απόφαση λήψης μέτρων για την εκάστοτε απαγορευμένη περιοχή.

Β)Το νωπό γάλα που προέρχεται από εκτροφές αιγοπροβάτων οι οποίες βρίσκονται εντός της απαγορευμένης ζώνης παστεριώνεται σε εγκαταστάσεις μεταποίησης που βρίσκονται εκτός της απαγορευμένης ζώνης μόνο εφόσον έχει προηγουμένως διενεργηθεί σχετική αξιολόγηση της επιδημιολογικής κατάστασης από την κεντρική αρμόδια αρχή και τα αποτελέσματα αυτής της αξιολόγησης δείχνουν ότι ο κίνδυνος εξάπλωσης της ευλογιάς των αιγοπροβάτων που σχετίζεται με τέτοιες μετακινήσεις είναι αμελητέος.
Το νωπό γάλα δύναται να συλλέγεται σε κέντρα συλλογής γάλακτος εντός της απαγορευμένης ζώνης, και στη συνέχεια να μεταφέρεται με διαφορετικά οχήματα βυτία στην εγκατάσταση μεταποίησης, εκτός απαγορευμένης ζώνης,τηρώντας τόσο τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας του τροφίμου όσο και τα μέτρα βιοασφάλειας για τη αποφυγή μηχανικής μεταφοράς με τα οχήματα μεταφοράς γάλακτος.

Γ)Το παστεριωμένο γάλα και τα παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα(είτε προέρχονται από παστεριωμένο γάλα είτε στην τεχνολογία παραγωγής τους περιλαμβάνεται στάδιο παστερίωσης)μπορούν πλέον να μετακινούνται ελεύθερα εντός και εκτός της απαγορευμένης ζώνης.

VI.  ΖΩΙΚΑ ΥΠΟΠΡΟΪΟΝΤΑ

1. Απαγορεύεται η μεταφορά νεκρών ζώων από τις ζώνες προστασίας και επιτήρησης των μολυσμένων Π.Ε.

2. Τα ζωικά υποπροϊόντα κατηγορίας ΙΙΙ επιτρέπεται να διακινούνται σε εγκεκριμένες εγκαταστάσεις διαχείρισης τηρώντας αυστηρά τα μέτρα βιοασφάλειας.
3. Για όλες τις εγκαταστάσεις εκτός των ζωνών προστασίας και επιτήρησης επιτρέπεται η μεταφορά οποιασδήποτε κατηγορίας ζωικών υποπροϊόντων.

Επιτρέπεται η μεταφορά νεκρών αιγοπροβάτων προς μονάδες διαχείρισης της Περιφέρειας Θεσσαλίας, εκτός των ζωνών προστασίας και επιτήρησης, μόνο κατόπιν σχετικής τηλεφωνικής ενημέρωσης της αρμόδιας Κτηνιατρικής Αρχής.

Κατά τα λοιπά ισχύουν τα αναγραφόμενα στην υπ’αριθμ.3568/276264/16-09-2024εγκύκλιο του ΥΠ.Α.Α.Τ.

Διαχείριση κόπρου

Για την αποτροπή της διασποράς της Ευλογιάς του προβάτου, κρίνεται απολύτως αναγκαία η παραμονή της κόπρου των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων αιγοπροβάτων καθώς και των βοοειδών που προέρχονται από εκτροφές συνδεδεμένες υγειονομικά με εκτροφές αιγοπροβάτων και βρίσκονται στις ζώνες προστασίας και επιτήρησης εντός του περιφραγμένου χώρου της κάθε εκμετάλλευσης. Οι κτηνοτρόφοι αυτών των εκμεταλλεύσεων δεν θα πρέπει να μεταφέρουν την κόπρο σε άλλο χώρο, ακόμα και αν πρόκειται για παρακείμενο αγροτεμάχιο ιδιοκτησίας τους. Επιπρόσθετα οι εγκαταστάσεις παραγωγής βιοαερίου δεν θα παραλαμβάνουν κόπρο από κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις αιγοπροβάτων και εκμεταλλεύσεις βοοειδών που συνυπάρχουν με αιγοπρόβατα και βρίσκονται εντός των ζωνών προστασίας και επιτήρησης, μέχρι νεωτέρας.

Τα παραπάνω μέτρα ισχύουν έως την έκδοση νεότερης απόφασης μας καθώς θα επαναξιολογηθούν, ανάλογα με την επιδημιολογική εξέλιξη της νόσου και με την έκδοση επικαιροποιημένης εκτελεστικής απόφασης.

Ο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΟΥΡΕΤΑΣ

ΕΥΛΟΓΙΑ 11-09-2025