Καρυά (Τριζώλο)

Την Καρυά τη συναντάμε 15 χλμ. ΝΔ της Αργιθέας. Ανήκει στο Δήμο Αργιθέας και πρόκειται για ένα μικρό χωριό 60 κατοίκων το χειμώνα και 200 το καλοκαίρι, χτισμένο σε υψόμετρο 800 μ. Απέχει από την Καρδίτσα 83 χλμ. και από το Μουζάκι 48 χλμ.

Αναφέρεται στην απογραφή του 1454 ως TIRZOL εκτός απογραφικού καταστίχου, που δηλώνει ότι ο οικισμός δεν υπήρχε στην πρώτη απογραφή και δημιουργήθηκε μεταξύ του 1430 και 1453. Απογράφτηκαν 8 οικογένειες και πλήρωσαν φόρο 245 άσπρα.

Στην πρόθεση 37 του 1530 της Μονής Δουσίκου αναφέρεται ως Τριζόλου και καταχωρήθηκαν 53 αφιερωτές. Ανάμεσά τους αναφέρονται 5 ιερείς, ήτοι 5 ενορίες και πληθυσμός τουλάχιστον 250 άτομα.

Στην πρόθεση 39 της Μονής Δουσίκου του 16^ου – 17^ου αιώνος αναφέρεται ως Τριζώλ και καταγράφονται τα ονόματα 36 αφιερωτών.

Στον Ιεροσολυμιτικό κώδικα 509 του 1659 επισκέφτηκε στις 20 Ιουλίου τη χώρα αγιοταφίτης μοναχός που κατέγραψε στο κατάστιχό του 6 οικογένειες αφιερωρών.

Στην πρόθεση 215 της Μονής Βαρλαάμ του 1613 – 1614 αναγράφονται τα ονόματα 2 αφιερωτών και άλλοι 5 σε μεταγενέστερη εποχή.

Στην πρόθεση της Μονής της Ζαύροντας του 1544 – 1692 αναφέρεται 1 αφιερωτής από ΤΡΙΖΟΛΟΥ.

Στην πρόθεση 421 του Μεγάλου Μετεώρου του 1592 – 93 αναφέρονται 4 αφιερωτές από ΤΕΡΖΟΥΛΟΝ

Κύριες πηγές εισοδήματος στο χωριό είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία και η μελισσοκομία. Τρεις κάτοικοι του χωριού, οι Μαυραντζάς Γεώργιος, Ζουμπορλής Αθανάσιος και Ζουμπορλής Βασίλειος, ασκούν ακόμη το παραδοσιακό επάγγελμα του τεχνίτη της πέτρας

Η παλιότερη ονομασία του χωριού με την οποία είναι γνωστό και το γεφύρι, είναι Τριζώλο. Το πέτρινο τοξωτό γεφύρι του Τριζώλου, η «Καμάρα», 3 χλμ. από τη σημερινή γέφυρα της Αγορασιάς του χωριού και 800 μ. από τον κεντρικό δρόμο στη θέση «Βαΐτση», πιθανόν κατασκευάστηκε το 13ο αι. Είναι το δεύτερο από άποψη σπουδαιότητας και μεγέθους γεφύρι της Αργιθέας, μετά τη γέφυρα Κοράκου. Έχει ύψος 15,5 μ., άνοιγμα τόξου 30 μ., είναι κατασκευασμένο από πελεκητό ασβεστόλιθο και είναι θεμελιωμένο στο βράχο. Διασώζεται σε καλή κατάσταση.

Πολλές οι εκκλησίες της Καρυάς: αγιογραφημένες είναι του Αγ. Νικολάου στο κέντρο του χωριού και των Αγ. Αποστόλων (προσβάσιμη από χωματόδρομο) και υπάρχουν ακόμη οι ναοί του Προφήτη Ηλία, του Προφήτη Ιωάννη και του Αγ. Γεωργίου.

Μια όμορφη τοποθεσία με μεγάλα πλατάνια είναι η πηγή «Κεφαλόβρυση», σε απόσταση 1,5 χλμ. από το χωριό. Ο Τριζολιώτης ποταμός διασχίζει την Καρυά σε μήκος 5 χλμ. και καταλήγει στον Αχελώο. Μπορεί κανείς να περπατήσει κάτω από τα μεγάλα πλατάνια παρόχθια, μέχρι να συναντήσει το γεφύρι, την «Καμάρα», ψαρεύοντας πέστροφες, ασπρίτσες και μπριάνες. Στα δάση της περιοχής η βλάστηση είναι πυκνή. Από τις γύρω κορυφές (κορυφή «Τσούμα», κορυφή «Παλαιομάντρι») η θέα είναι πραγματικά μαγευτική. Άλλα σημεία με ιδιαίτερη θέα είναι ο Προφήτης Ηλίας, οι Άγ. Απόστολοι, το «Κόκκινο Στεφάνι», το «Κάστρο» και το «Άνω Μαντρί».

Στην Καρυά διεξάγονται δύο ενδιαφέροντα πανηγύρια. Στις 20 Μαΐου γίνεται το πανηγύρι του Αγ. Νικολάου, όπου μετά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας και του αγιασμού, όλοι οι κάτοικοι και οι παρευρισκόμενοι φιλοξενούμενοι γλεντούν με προσφορές των ίδιων και του Πολιτιστικού Συλλόγου. Το γλέντι είναι παραδοσιακό με δημοτική ορχήστρα.

Στις 30 Ιουνίου, που η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη των Δώδεκα Αποστόλων, στον ομώνυμο ναό 4 χλμ. από το κέντρο του χωριού και σε υψόμετρο 1.000 μ. τελείται Θεία Λειτουργία και Αγιασμός. Το φυσικό τοπίο είναι πανέμορφο και «άγριο». Ακολουθεί παραδοσιακό γλέντι με δημοτική ορχήστρα και διανομή φαγητού και τοπικών σπεσιαλιτέ.

Τα ΦΕΚ Δημιουργίας της Κοινότητας Τριζόλου Ν. Τρικκάλων

• ΦΕΚ 261Α – 31/08/1912

Σύσταση της κοινότητας με την απόσπαση του οικισμού Τριζόλον από το δήμο Αργιθέας και τον ορισμό του ως έδρα της κοινότητας.

• 16/10/1940

Αναγνώριση του οικισμού Βαϊτσια και προσάρτησή του στην κοινότητα Τριζόλου. Αναγνώριση του οικισμού Παλαιοχωράκιον και προσάρτησή του στην κοινότητα Τριζόλου.

• ΦΕΚ 82Α – 13/04/1944

Η κοινότητα αποσπάται από το νομό Τρικκάλων και υπάγεται στο νομό Καρδίτσης

 Κ. Τριζόλου Ν. Καρδίτσης

Η κοινότητα αποσπάσθηκε στο νομό Καρδίτσης από το νομό Τρικκάλων

• 07/04/1951

Αναγνώριση του οικισμού Ρόγκια και προσάρτησή του στην κοινότητα Τριζόλου

• ΦΕΚ 119Α – 03/07/1957

Ο οικισμός Τριζόλον της κοινότητας μετονομάζεται σε Καρυά.  Ο οικισμός Βαϊτσια της κοινότητας μετονομάζεται σε Πτελέα. Η κοινότητα μετονομάζεται σε κοινότητα Καρυάς.

 Κ. Καρυάς Ν. Καρδίτσης

Η κοινότητα προήλθε από τη μετονομασία της κοινότητας Τριζόλου

• ΦΕΚ 244Α – 04/12/1997

Ο οικισμός Παλαιοχωράκιον αποσπάται από την κοινότητα και προσαρτάται στο δήμο Αργιθέας. Ο οικισμός Καρυά αποσπάται από την κοινότητα και προσαρτάται στο δήμο Αργιθέας. Ο οικισμός Ρόγκια αποσπάται από την κοινότητα και προσαρτάται στο δήμο Αργιθέας. Ο οικισμός Πτελέα αποσπάται από την κοινότητα και προσαρτάται στο δήμο Αργιθέας. Η κοινότητα καταργείται

Η διακύμανση του πληθυσμού από την απελευθέρωση έως σήμερα